Psychoterapia MetaSystemowa

Psychoterapia MetaSystemowa to model psychoterapii stworzony i rozwijany w Polskim Instytucie Psychoterapii Integratywnej.

Praca najskuteczniejszych psychoterapeutów różnych podejść, filozofia i dokonania Berta Hellingera oraz inne ważne inspiracje na przestrzeni ponad 20 lat doświadczeń klinicznych stały się podstawą nowego jednolitego podejścia psychoterapeutycznego: Psychoterapii MetaSystemowej. W tym podejściu psychoterapia służy nie tylko zdrowiu psychicznemu i fizycznemu – lecz także temu, by człowiek był zdolny kochać, tworzyć szczęśliwe związki, pracować, bawić się, odnaleźć sens życia i spełnienie, w końcu stanąć wobec spraw ostatecznych.

Psychoterapia MetaSystemowa jest nowatorską i unikalną modalnością psychoterapii, która była tworzona przez 23 lata przez Andrzeja Nehrebeckiego i wspólnie rozwijana z Mileną Karlińską-Nehrebecką, w Polskim Instytucie Psychoterapii Integratywnej, pod auspicjami Sigmund Freud University w Wiedniu. Jest pierwszym kompletnym kierunkiem psychoterapii wypracowanym przez Polaków i w Polsce.

Podejście MetaSystemowe czerpie z trzech głównych źródeł: wybranych nurtów psychoterapii, głównie: psychodynamicznej, ericksonowskiej i poznawczej; filozofii stosowanej Berta Hellingera oraz ze świeckiej duchowości Dzogczen, buddyzmu i mistyki chrześcijańskiej.

Podejście MetaSystemowe jest od ponad 20 lat z powodzeniem stosowane w praktyce klinicznej, szkoleniu i superwizji, a w ostatnich latach naukowo weryfikowane w Polskim Instytucie Psychoterapii Integratywnej w Krakowie.

Słowo „MetaSystemowa” zgodnie z łacińskim pochodzeniem słów „Meta” i „Systemowa”. W nauce przedrostek „Meta” oznacza ponad lub naukę wyższego rzędu. Systemowa w odniesieniu do psychoterapii oznacza psychoterapię zajmującą się rodzinami rozumianymi jako system. Połączenie słów Meta i Systemowa oznacza więc orientację na zjawiska wyższego rzędu lub z wyższego poziomu logicznego, występujące w systemach rodzinnych i społecznych. Nazwa MetaSystemowa wskazuje zarówno na ukierunkowanie na system rodzinny czy społeczny, co łączy ją z innymi kierunkami systemowymi, jak zasadniczą odmienność od tych kierunków, wynikającą z opierania się na prawidłowościach i zjawiskach nieznanych lub pomijanych w istniejących dotąd odmianach psychoterapii. Różnica pomiędzy psychoterapią MetaSystemową a systemową jest analogiczna jak pomiędzy poznaniem a metapoznaniem czy nauką a metanauką. Psychoterapia MetaSystemowa poza przedmiotem zainteresowania – rodziną, różni się znacznie od istniejących terapii rodzin – korzeniami, rozumieniem systemu rodzinnego, metodami leczenia, definiowaniem czynników leczących, diagnostyką i systemem kształcenia zawodowego.

Na świecie występuje około 400 modalności psychoterapeutycznych. Mają one elementy wspólne, uniwersalne dla każdego podejścia psychoterapeutycznego i elementy unikalne. Na gruncie polityki dotyczącej psychoterapii jako dziedziny klinicznej często przyjmuje się podział modalności psychoterapeutycznych na kilka dużych grup. Jednym z tych podziałów, stosowanych w Stanach Zjednoczonych, jest podział na kierunki wglądowe, behawioralne i doświadczeniowe. Psychoterapia MetaSystemowa spełnia kryteria każdej z tych grup, gdyż zarówno stosuje wgląd jako metodę, jak i opiera się na doświadczeniu oraz włącza techniki behawioralne. W Polsce często stosowany jest inny, mniej logiczny podział kierunków psychoterapii; na wywodzące się z psychoanalizy, poznawczo-behawioralne, humanistyczne, terapie rodzinne i integratywne. W tej nomenklaturze psychoterapia MetaSystemowa przynależy do psychoterapii rodzin, z uwagi na ukierunkowanie na systemy rodzinne oraz do psychoterapii integratywnych z uwagi na specyfikę teorii, na jakich się opiera.

Pod względem teorii psychoterapia MetaSystemowa stanowi integrację teoretyczną, co oznacza, że w odróżnieniu od funkcjonujących terapii eklektycznych, opiera się na spójnej unikalnej teorii. Model psychoterapii MetaSystemowej należy też do grupy modeli asymilatywnych, czyli posługuje się metodami psychoterapeutycznymi, mogącymi wywodzić się z różnych modalności, ale w sposób podporządkowany teorii MetaSystemowej.

Prace nad tą odmianą psychoterapii trwały od 23 lat. Pierwsze prezentacje modelu teoretycznego tej odmiany psychoterapii miały miejsce w Sigmund Freud University w Wiedniu, od 2008 roku, na dorocznych Summerschool of Psychotherapy Research i w ramach prezentacji na studiach doktoranckich, w których uczestniczyli Andrzej Nehrebecki i Milena Karlińska-Nehrebecka.

Różne aspekty tego kierunku psychoterapii były prezentowane na konferencjach naukowych stowarzyszeń międzynarodowych – Society for Psychotherapy Research i Society for the Exploration of Psychotherapy Integration, we Florencji w 2010, Porto 2012, Kopenhadze 2014. Prezentowano metody testowe i badawcze rozwinięte przez Andrzeja Nehrebeckiego i Milenę Karlińska-Nehrebecką, stosowane dla oceny i diagnozy zdrowia psychicznego, kompetencji psychoterapeutów oraz skuteczności psychoterapeutów oraz model teoretyczny psychoterapii MetaSystemowej.

Psychoterapia MetaSystemowa oznacza unikalną metodologię leczenia problemów, chorób i zaburzeń psychicznych, czyli praktykę kliniczną oraz model teoretyczny stający za tym sposobem leczenia. Obecnie jest na świecie około 200 psychoterapeutów wyszkolonych i szkolących się w tym podejściu psychoterapeutycznym.

Model teoretyczny tego nowego kierunku psychoterapii obejmuje następujące teorie:

1. MetaSystemowa teoria funkcjonowania zdrowej psychiki,
2. MetaSystemowa teoria opisująca zjawiska patologiczne, zaburzenia czy też, brak zdrowia,
3. MetaSystemowa teoria patogenezy, czyli powstawanie zaburzeń zdrowia,
4. MetaSystemowa teoria leczenia zaburzeń zdrowia, w tym czynników leczących,
5. opis kompetencji i właściwości psychoterapeuty MetaSystemowego, niezbędnych, by uprawiać psychoterapię MetaSystemową,
6. Specyficzną diagnostykę MetaSystemową – kategorie i metody diagnostyczne,
7. Opis strategii, taktyk, metod i technik leczenia specyficznych dla tego podejścia,
8. Specyficzne wskazania etyki zawodowej.

Psychoterapia MetaSystemowa ma unikalne cechy, wyróżniające ją spośród innych modalności psychoterapeutycznych:

1. Niespotykany w innych modalnościach poziom i rodzaj wymogów, jakim muszą sprostać psychoterapeuci MetaSystemowi, opisanych przez Andrzeja Nehrebeckiego jako„cechy psychoterapeuty MetaSystemowego”.Znajduje to odzwierciedlenie w wymogach wstępnych stawianych kandydatom do kształcenia w zawodzie psychoterapeuty, wymogom w trakcie kształcenia, zakresie psychoterapii szkoleniowej i dwustopniowym systemie kształcenia i certyfikowania. Składającym się z:
   a. IV – letniego Studium Psychoterapii, przygotowującego do uzyskania Certyfikatu Psychoterapeuty wydawanego przez niezależną Komisję Certyfikacyjną Towarzystwa naukowego, które akredytuje program szkoleniowy;
   b. PROFI – zindywidualizowanego kształcenia po dyplomie Studium Psychoterapii, które przygotowuje do certyfikatu Psychoterapeuty MetaSystemowego, a dla psychoterapeutów certyfikowanych stanowi formę Ustawicznego Rozwoju Zawodowego, wymaganego w psychoterapii europejskiej.

2. Specyficzne metody leczenia – Dopełnienia, zwane też MetaUstawieniami, i zadania psychoterapeutyczne związane z dopełnieniami.

Do psychoterapii MetaSystemowej należą też wypracowane przez jej twórców narzędzia badawcze: test WisdOM, Skala oceny kompetencji zawodowych i Skala oceny psychoterapeuty przez pacjenta.

Zobacz wyniki badań nad skutecznością psychoterapii MetaSystemowej >>